Ergonomie wordt steeds belangrijker en de mogelijkheid om zo ergonomisch mogelijk te kunnen werken geldt tegenwoordig zelfs als voorname arbeidsvoorwaarde. Werd vroeger vaak vooral gesteggeld over de prijs van de leaseauto, de werknemer van nu eist meer en meer een ergonomische werkplek. Ergonomie? Dat is simpelweg het aanpassen van het werk aan het menselijk lichaam, met name rekening houdend met spieren en gewrichten. Ergonomisch werken is werken in een zo natuurlijk mogelijke positie. Voor het ergonomisch toetsenbord geldt met name dat het onderarmen, vingers en pols ontlast. Met een ergonomisch keyboard kun je je vingergewrichten licht gebogen houden; de meest ideale positie. Voor de pols geldt dat de positie optimaal is, als je pols een soort van verlengstuk van je voorarm is. Een andere mogelijkheid is dat de pols naar achteren wordt gebogen en je duimen naar de binnen- of bovenkant wijzen.
Wie de ideale (werk)positie na wil streven, doet er dus heel verstandig aan een ergonomisch toetsenbord aan te schaffen. Het maakt je werk prettiger en klachten worden voorkomen. Let wel: de veelal aan RSI gekoppelde klachten kunnen bijzonder vervelend zijn. Kunnen bovendien erg lang duren en kunnen zelfs je baan serieus in gevaar brengen. Het geeft maar aan hoe belangrijk het is om ergonomisch te werken.
Klachten
Een ergonomisch keyboard is simpelweg een absolute must voor iemand die dagelijks en lang gebruikmaakt van een computer. Wie dat niet doet, krijgt vroeg of laat klachten aan vingers, handen en polsen. Dit soort toetsenborden voorkomt dat probleem door onder meer een polssteun en een andere indeling van het toetsenbord. Op een ergonomisch keyboard kun je langdurig typen zonder last te krijgen van je pols of vingers. Wél is het vaak even wennen om te werken aan dit type, zeker voor wie al decennia gebruikmaakt van de “normale” uitvoering.
Natuurlijk
Simpel gesteld houd je met dit type keyboard de handen en armen dichter bij het lichaam. Daardoor draaien je onderarmen minder dan bij een reguliere uitvoering. Steeds meer mensen en ook organisaties houden bij het inrichten van werkplekken rekening met ergonomie en wordt getracht een situatie te creëren waarin gebruikers een zo natuurlijk mogelijk houding aan kunnen nemen tijdens hun werkzaamheden.
Numeriek toetsenbord
Een ergonomisch toetsenbord is platter en compacter. Niet zomaar; want daardoor zit je er meer ontspannen achter. Ook zijn er uitvoeringen die gesplitst zijn of waarvan de toetsen licht hellend zijn. De pols komt daardoor in een meer neutrale positie, waardoor ook bij het gebruik van de muis minder spierspanning ontstaat. Een dergelijk model is (heel vaak) niet voorzien van een numeriek deel. Dit deel van het toetsenbord wordt, zo is uit onderzoek gebleken, slechts zelden gebruikt. Mensen die wel een ergonomisch toetsenbord willen maar ook het numerieke deel moeten gebruiken voor hun werk, kunnen een los numeriek toetsenbord aanschaffen. Nog een voordeel van een ergonomisch toetsenbord is dat de reikafstand naar de muis doorgaans een stuk minder is, en de onderarmen dus minder belast worden.
Ontspannen
Achter dit type toetsenbord zit je veel meer ontspannen. Je hebt je schouders naar achteren en werkt met je ellebogen in de ideale positie: in een hoek van negentig graden dus. Ook je onderarmen liggen horizontaal en de polsen kun je zo in dezelfde lijn als je onderarm houden. Bij een ‘regulier’ toetsenbord houd je je handen meer vlak en zijn je handpalmen iets naar beneden gedraaid. Door deze draaiing, ook wel pronatie genoemd, wordt met name de onderarmspier steeds in dezelfde houding belast met alle nare gevolgen van dien. Door het gewone toetsenbord te gebruiken, draai je bovendien de handen naar buiten. Ook dit kan klachten aan de spieren in de onderarm veroorzaken. Nog iets: je buigt je handen een beetje achterover als je een standaard toetsenbord hanteert, niet goed voor met name de spieren die de pols goed moeten laten functioneren. De druk in de carpale tunnel, het gedeelte waar bloedvaten en zenuwen van hand en pols door gaan, wordt op deze manier vergroot. Dit kan resulteren in het carpaal tunnel syndroom.
Minder tikfouten
Nog een voordeel van dit toetsenbord is dat er beduidend minder tikfouten gemaakt worden, onder meer omdat bij een ergonomisch toetsenbord een lichtere toetsaanslag al volstaat. Bovendien kun je doorgaans met één aanraking inzoomen en beschikt het ergonomisch keyboard vaak over extra toetsen om bijvoorbeeld direct naar de bestanden, de browser of je bureaublad te gaan. Daardoor wordt de muis meer en meer overbodig. En dat vinden je onderarmen best prettig.
Plat en smal; je herkent deze ‘gezondere’ toetsenborden aan deze eigenschappen. Net als dat dus het numerieke veld – aan de rechterkant- ontbreekt in de meeste gevallen. Dat biedt weer het voordeel dat de handen veel minder gebogen hoeven te worden. Ook kan de muis dus wat dichter bij het keyboard geplaatst worden, de reikwijdte naar de muis dus verminderd. Schouders en armen blijven ondanks urenlang typewerk ontspannen en ook de klachten aan de vingers blijven zo achterwege.
RSI
Jaren geleden was ergonomisch werken vaak een kostbare geschiedenis. Bovendien was je afhankelijk van een handjevol aanbieders. Hoe anders is dat nu. Het toetsenbord is tegenwoordig prima te betalen en de keuze is echt reuze. Er zijn er zoveel tegenwoordig dat het beslist geen sinecure is de juiste te kiezen. Overigens: wie een ergonomische uitvoering aanschaft, doet er goed aan ook meteen een ergonomische muis te kopen. Met deze twee elementen creëer je de basis voor gezond en verantwoord werken zonder klachten en behoren de bekende RSI of daaraan gelieerde klachten voorgoed tot het verleden. Ook ergonomische toetsenborden zijn er draadloos, gebogen en plat.
Voorlichten
Ergonomie heeft zich de afgelopen jaren ontwikkeld en neemt een steeds belangrijkere plaats in als het om arbeidsvoorwaarden gaat. De hoogte van je bureau, je toetsenbord, je muis: het moet allemaal in orde zijn om ontspannen, comfortabel en zonder kans op serieuze klachten – die soms erg lang aan kunnen houden- te kunnen werken. Voor elke baan is er een perfect ergonomisch toetsenbord. Het is maar net waaruit je werkzaamheden precies bestaan. Het is verstandig niet zomaar het eerste de beste ergonomisch toetsenbord aan te schaffen, maar je eerst goed voor te laten lichten over de specifieke kenmerken van dat toetsenbord en je eigen werksituatie goed in beeld gebracht te hebben.
Toetsaanslag
Een goed ergonomisch toetsenbord voldoet in elk geval aan een aantal voorwaarden. Zo is er een lichte toetsaanslag. Typen wordt daardoor gemakkelijker en klachten vanwege het “rammen” op de toetsen zijn niet langer aan de orde. Een goed toetsenbord is bovenal compact, in negen van de tien gevallen ontbreekt het numerieke deel. Ook standaard zijn de donkere letters op de lichtere achtergrond. Makkelijker leesbaar dus en het maakt dat je ook minder fouten maakt als je werkt met een ergonomisch toetsenbord.
Zoals gesteld zijn er legio uitvoeringen te koop. Te kust en te keur én op maat. Je hebt de veel verkochte compacte versies, al dan niet in combinatie met een rechtopstaande of verticale ergonomische muis. Ook zijn er gesplitste toetsenborden. Daardoor nemen pols en vingers automatisch een veel meer neutrale houding aan bij gebruik van dit specifieke bord. Welke toetsenbord bij je past, is afhankelijk van het werk dat je doet. Moet je flexibel zijn bijvoorbeeld, dan is een draadloze versie onmisbaar, of zit u voortdurend op een en dezelfde plek? Allemaal zaken waar je bij de aanschaf rekening mee moet houden en waarover je je goed moet laten voorlichten. Zeker is dat de opmars van het ergonomisch toetsenbord niet te stoppen is. En eigenlijk is dat heel logisch.
